Bilindiği üzere, 2 Ağustos 2024 tarihli ve 32620 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7542 Sayılı KANUNLARI İLE BAZI KANUNLARDA VE 375 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN ile vergi mevzuatımızda önemli değişiklikler yapılmıştır.
Bu gün bu köşemizde özellikle vergi mükelleflerimiz ile vatandaşlarımızın ilgilendiren bazı değişiklikleri siz değerli okurlarım ile paylaşmaya çalışacağım.
Bu bağlamda. 7542 Sayılı Kanun Vergi mevzuatımızda önemli düzenlemeler yapılmış yapılan bu düzenlemeler içerisinde yer alan mükellefiyet tesisi ettirmeyenlerin vergi ziyaına ilişkin kesilecek cezalarda artırım uygulaması getirilmiştir. Ticari ve mesleki kazançlarda günlük hasılat tespiti ve gelir vergisi matrahının belirlenmesine yönelik düzenleme yapılmıştır. Özel usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında önemli değişiklikler yapmış uzlaşma mevzunda da vergi aslını uzlaşma kapsımdan çıkarmıştır İş yerinde mal ve hizmet ifalarında yapılan ödemelerde, başkasına ait POS cihazını veya IBAN numarasını kullananlara ve kullandıranlara kesilecek ceza ile ilgili düzenleme cihetine gidilmiştir.
Bunları kısaca irdelediğimizde yapılan değişikliler daha net anlaşılacaktır.
7542 Sayılı Kanun’un 3 üncü maddesi gereğince, iş yerlerinde ayda en az 3 ve yılda en az 12 defa hatta HASILAT tespiti yapılabilecek ( Bilanço esası brüt satış tutarı, işletme hesabında elde edilen hasılat tutar, serbest Meslekte gayri safi hasılat tutarı) satışlar ve beyan ile tespit arasında %20'den fazla fark çıkması halinde önce izaha davet edilecek, izahı yerinde görülmeyenler incelemeye sevk edilecektir.
7542 Sayılı Kanun’un 9 maddesi ile
“Vergi kanunlarına göre mükellefiyet tesis ettirilmesi gerektiği halde bu zorunluluğa uyulmaksızın vergi dairesinin ıttılaı dışında ticari, zirai veya mesleki faaliyette bulunmak suretiyle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi durumunda, birinci, ikinci ve üçüncü fıkralara göre kesilecek vergi ziyaı cezası yüzde elli artırılarak uygulanır. Aynı vergi türü ve dönemine ilişkin daha sonra yapılacak tarhiyatlar nedeniyle kesilecek vergi ziyaı cezalarına da aynı artırım hükmü tatbik edilir.” Hükmü getirilmiştir
Özel Usulsüzlük Cezası:
Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere, verilmesi ve alınması icap eden fatura, gider pusulası, perakende Satış Fişi, Ödeme Kaydedici cihazlarla verilen fişler, yolcu taşıma biletleri, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması ile Maliye Bakanlığınca düzenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin ; düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi, bu belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken Maliye Bakanlığınca belirlenen zorunlu haller hariç olmak üzere kâğıt olarak düzenlenmesi ya da bu Kanunun 227, 231 ve 234 üncü maddelerine göre hiç düzenlenmemiş sayılması halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için 3.400 Türk lirasından aşağı olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10’u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. Hükmü mevcuttu.
Şimdiye kadar 2024 yılı için uygulanan bu madde 7542 sayılı kanunun 11 maddesine göre yukarıda belirtilen belgelerin düzenlenmemesi halinde 10.000 lira özellik cezası kesileceği, yine yapılan 2 nci denetimle belgenin verilmediği tespit edilmesi halinde bu defa 20 bin lira, 3 tespitte 30 bin lira, dördüncü tespitte 40 bin lira, beşinci tespitte 50 bin lira, altıncı tespitte bu defa her belge için yüz bin lira, özel usulsüzlük cezası kesileceği yeni düzenlemede yer almıştır.
Yine belgesini almayan vatandaşların alışveriş yapmaları durumunda alınmayan her bir belge için 5.000 lira ceza ile muhatap olacakları hüküm altına alınmıştır. Ancak alış veriş yapıp belgesini 5 iş günü içerisinde verilmediğini ihbar etmeleri halinde kendilerine ceza kesilmeyecek ancak belge vermeyene 30 bin lira yani 3 kat ceza kesileceği hüküm altına alınmıştır.
Özel usulsüzlük cezasının birden sonraki tespitlerin özellikle artırımına yönelik düzenleme ilk defa vergi kanunlarımıza girmiş olup ağır müeyyide şeklinde yer almıştır. Mükelleflerimiz açısından düzenlemeyen belgeler için bu uygulama ağırlığı olarak karşılarına geleceği şüphesiz ortadadır. Burada dikkat edilmesi gereken hususlar belgelerin meblağı olmayıp tespit esasına dayanıyor olmasıdır. Yani kısaca 100 liralık bir alışveriş için bile 10.000 liralık ceza kesilebilecek ve ikinci tespitte bu rakam 20.000 liraya eğer üçüncü bir tespitte ise 30 bin liraya altıncı bir tespitte yapılıyorsa yüz bin liraya kadar çıkmış olacaktır.
7542 sayılı kanunun 13/c maddesi ile, iş yerinde mal ve hizmet ifalarında yapılan ödemelerde, başkasına ait POS cihazını veya IBAN numarasını kullananlara ve kullandıranlara ayrı ayrı 3 kat yani 30.000 TL Özel Usulsüzlük cezası kesilecektir. Hizmet veya satışlarında yasal belge yerine( 213 Sayılı V. U.K. nu uyarınca verilmesi gereken belge yerine başka belge veya çıktı verenler her bir belge için 6 kat yani 60.000TL Özel Usulsüzlük cezası kesilecektir. (Ödemeyi başkasının kartı ile yapılması durumunda belgenin düzenlenmiş olması halinde ceza söz konusu olmayacaktır.)
Anılan Kanunu 14 maddesi gereğince, vergi mevzuatımızda yer alan uzlaşma müessesindeki vergiler kapsam dışına çıkarılmıştır. Dolayısıyla sadece cezaları uzlaşma kapsamında kalmış bulunmaktadır. Bu nedenle idarece ihbarname kuralına göre tarh edilen vergi ve kesilen cezalarda sadece cezalar için süresinde uzlaşma talep edilebilecektir. Tarh edilen vergiler için her hangi bir uzlaşma talebi olamayacaktır.
Değerli okurlar görüldüğü üzere idare belge düzeni ve kayıt dışı ile ilgili gerekli tedbirleri almanın birinci adımı olan yasal düzenlemeyi yapmış oldu. Şimdi ikinci ayağı olan sıkı denetim ve inceleme cihetine gideceği açıktır. Zaten başta Bakanımız bunu basın yoluyla, sosyal medyada yazılı ve görsel basında sık sık ifade ediyor. İl Defterdarımız basınımızda çarşaf çarşaf açıklama yaparak siz değerli tarafları uyarıyor bilgilendiriyor. Aman dikkat edin diyorlar. Yapılacak denetimlerde bu tür cezalara muhatap olmamak ve ülkemizin refahı insanımızın mutluluğu ve daha da önemlisi vatan millet ve devlet sevgimiz için kurallara uyalım belgelerimizi alıp verelim başımızı akşamları yastığa dertsiz tasasız koyalım derim.