Nisan ayının ortasında Tokat’ın özellikle Erbaa bölgesinde etkili olan zirai don, tarım alanlarında ciddi hasara yol açtı. Yüzlerce çiftçi, ürünlerinde meydana gelen zarar nedeniyle Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) kapsamında hangi teminatların geçerli olduğunu araştırmaya başladı. Peki, TARSİM bitkisel ürün sigortası çiftçiye neler sunuyor? Hangi riskler teminat kapsamında? İşte cevabı...
Bitkisel Ürün Sigortası Neleri Kapsıyor?
Tarım ve Orman Bakanlığı kayıt sistemlerine dahil olan parsellerde yetiştirilen ürünlerde;
Dolu, fırtına, hortum, yangın, deprem, heyelan, taşıt çarpması, sel ve su baskını gibi doğa olaylarının neden olduğu miktar kayıpları,
Dolunun yaş sebze, meyve ve kesme çiçeklerde oluşturduğu kalite kaybı,
Yaban domuzu ve geyik gibi yabani hayvanların tarla ürünlerine verdiği zarar,
Kuşların ayçiçeği ürünlerine verdiği zarar,
Yağmurun pamuk ürünlerine etkisi,
Donun meyve ve bağ fidanlarındaki tahribatı, sigorta kapsamında değerlendiriliyor.
Ek Teminatlarla Daha Geniş Koruma Mümkün
Ek prim ödemesiyle isteğe bağlı olarak şu riskler de teminat altına alınabiliyor:
Don riski: Yaş meyveler, yağgülü, enginar gibi ürünlerde don kaynaklı miktar kaybı,
Dolu ağı ve telli sistem zararları,
Yağmurun kiraz, üzüm ve incir ürünlerinde kalite kaybına etkisi,
Sıcak havanın narenciye ve üzüm üzerindeki kurutucu etkileri,
Fide ve yapraklanma döneminde don nedeniyle yeniden ekim gerekmesi, gibi durumlar ek teminatla sigorta altına alınabiliyor.
Not: Bu ek teminatlar, ana sigorta paketi olmadan tek başına yapılamıyor.
Poliçe Süreci Nasıl İşliyor?
Çiftçi, Bakanlık kayıt sistemindeki verilerini güncellemeli.
TARSİM’e üye sigorta şirketleri veya acentelere başvurmalı.
Poliçe düzenlendikten sonra üreticiye e-posta, SMS veya çıktı olarak iletiliyor.
Prim Ödemeleri ve Devlet Desteği
Dolu paketi priminin %50’si devlet tarafından karşılanıyor.
Don riski içeren meyve ürünlerinde devlet katkısı %66’ya kadar çıkıyor.
Primlerin %15’i peşin, kalan kısmı ise poliçe süresi sonunda ödeniyor.
Hasar Anında Ne Yapılmalı?
Riskin gerçekleştiği tarihten itibaren:
Don hasarlarında 10 gün,
Diğer hasarlarda 15 gün içinde TARSİM’e ihbarda bulunmak gerekiyor.
İhbar; mobil uygulama, web sitesi ya da acente aracılığıyla yapılabiliyor. TARSİM eksperleri tarafından yapılan hasar tespiti sonrasında ödemeler en geç 30 gün içinde çiftçiye banka yoluyla ulaştırılıyor.
Tam Hasar Durumu ve Yeniden Ekim Ödemesi
Ürünlerin tamamen zarar gördüğü durumda sigortalıya, yeniden ekim veya dikim için yapılan masraflar karşılığı ödeme yapılabiliyor. Meyve ağaçları, çay, asma gibi bitkilerde 3 yıllık verimin kaybı, “tam hasar” sayılıyor ve ürün bağımsız olarak sigortalanabiliyor.
Erbaa’da Don Felaketi Sonrası Yoğun Talep
Özellikle Erbaa'da salamuralık yaprak üretilen asmalarda ve meyve bahçelerinde zirai donun neden olduğu büyük zararın ardından üreticiler, TARSİM poliçeleri için sigorta acentelerine akın etti. Vatandaşlar, zararın karşılanması için şartları araştırırken uzmanlar, her üreticinin mevsim başında tarım sigortası yaptırmasının önemini vurguluyor.
