Tokat, Osmanlı döneminde tekstilin merkezi olan kadim bir kent olarak bilinirken, yazmacılık sanatı bölgenin önemli kültürel miraslarından biri olarak ön plana çıkıyor. Yaklaşık 700 yıllık geçmişe sahip olan bu el baskı sanatı, geleneksel yöntemlerle yaşatılmaya çalışılıyor. Az sayıda kalan usta, yazma ve sofra bezi üretimini el baskısıyla sürdürüyor.
Geleneksel Baskı Tekniği Nasıl Yapılıyor?
Yazmacılar çarşısında yer alan birkaç atölyede, kök boya ve ıhlamur ağacından yapılan kalıplar kullanılarak baskılar gerçekleştiriliyor. Pamuklu kumaş üzerine uygulanan bu tahta baskı tekniği, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. El emeği ile yapılan her parça, eşsiz bir sanat eseri olarak değerlendiriliyor.
Yazmacılık Neden Yok Oluyor?
Yazma Ustası Hülya Üner, geleneksel yöntemlerin teknoloji karşısında hızla yok olduğunu belirtiyor. Üner, “El baskısı ile ürettiğimiz ürünler, fabrikasyon ürünlerle fiyat rekabetine giremiyor. Bu nedenle birçok usta mesleğini bırakmak zorunda kalıyor,” dedi. Ayrıca, kalıp oymacılığı gibi özel beceri gerektiren işlerin de azalan talep nedeniyle neredeyse yok olduğunu ifade etti.
Mesleğin Yaşatılması İçin Ne Yapılmalı?
Yazma ustaları, kültürel mirası korumak için destek bekliyor. Üner, “Bu sanatın yeniden canlanması için teşviklere ve yaptığımız işin değer görmesine ihtiyacımız var,” diyerek, yetkililere ve sanatseverlere çağrıda bulundu.
