Kayseri'de, yüzde 81 engelli avukat İsmail Arslan'ın başarılı mücadelesi, Türkiye genelinde engelliler için emsal teşkil eden bir karara imza attı. Mahkeme, yüzde 90'ın altındaki engel oranına sahip bireylerin de Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indiriminden faydalanabileceklerine hükmetti. Bu karar, ülkemizde engelli bireylerin hakları konusunda önemli bir dönüm noktası oldu.
Avukat İsmail Arslan, araç kullanma yetisi olmayan bir engelli olarak, mevcut yasal düzenlemenin sadece yüzde 90 ve üzeri engelli bireylerin aracı bizzat kullanmaları şartıyla ÖTV istisnasından yararlanmalarına izin verdiğini belirtti. Ancak Arslan, yüzde 81 engelli olmasına rağmen, araç kullanma yetisi olmadığını vurgulayarak bu durumun dikkate alınması gerektiğini savundu.
Vergi dairesine yapılan başvuru, yasal düzenlemelere atıfta bulunularak reddedildi. Bunun üzerine Avukat Arslan, konuyu hukuka taşıdı ve mahkeme, Arslan'ın araç kullanamayacak durumda olduğunu ve bu sebeple ÖTV'den muaf tutulması gerektiğine karar verdi. Bu karar, Arslan gibi durumda olan on binlerce engelli birey için emsal niteliğinde oldu.
Karar, engelli bireylerin araç kullanıp kullanamamalarının, engel oranlarından daha önemli olduğunu ortaya koydu. Bu, engelli bireylerin kişisel durumlarının, mevzuatın katı kurallarından daha ağır bastığı bir yaklaşımı ifade ediyor. İsmail Arslan'ın vurguladığı gibi, engelli bireyler, heyet raporu ile araç kullanamayacak durumda olduklarını ispatlayabiliyorsa ve prosedürleri yerine getirip mahkeme yoluyla haklarını ararsa, bu tür istisnalardan yararlanabilir.
Bu karar, engelli hakları konusunda önemli bir adım olmakla kalmayıp, yasal düzenlemelerin bireysel durumlara göre esneklik göstermesi gerektiğinin altını çiziyor. Kayseri'deki bu emsal karar, Türkiye genelindeki engelli bireyler ve onların hakları için yeni kapılar açabilir.
Emsal olacak 'ÖTV indirimi' kararı
Önemli olanın oran değil engelli bireyin araç kullanıp kullanamaması olduğunu söyleyen Avukat İsmail Arslan, “Ben araç kullanma durumu olmayan bir engelliyim. Yani engelim yüzünden araç kullanamam ama mevcut yasal düzenleme diyor ki engel oranı yüzde 90’ın altındaysa engellinin aracı bizzat kendisi kullanmak kaydıyla ÖTV istisnasından yararlanır diyor. Yüzde 90’ın üzerindeyse problem yaşatmam diyor. Ben yüzde 90 altında yüzde 81 engelliyim ama araç kullanmada yüzde 100 engelliyim. Yani araç kullanamam. Vergi dairesine bir talepte bulundum ve dedim ki ben özel tüketim istisnasından yararlanmak istiyorum dedim. Vergi dairesi de yasal düzenlemeyi gerekçe göstererek ret etti başvurumu ama olayı hukuk önüne taşıdık. Hukuk da “Evet bu birey engelli ve araç kullanabilir durumda değil” dedi. Dolayısıyla “Bu bireyden ÖTV alınmaması gerekir” dedi. Bu durum, benim durumumda olan on binlerce engelliye emsal bir karardır. Mevzuat ne diyor önemli değil, önemli olan sizin kişisel durumunuz. Siz araç kullanamıyor iseniz, engelliyseniz ve heyet raporu ile bunu ispatlayabiliyorsanız bunun prosedürünü yerine getirip mahkeme yoluyla bu hakkınızı elde edebilirsiniz” dedi.
Bu karar Türkiye'de bir ilk
Arslan, Türkiye’de ilk olan kararın diğer engelli vatandaşlar için de çıkmasını umduğunu söyleyerek, “Bu karar da Türkiye’de bir ilk. Engelli vatandaşlar öncelikle ÖTV ve MTV istisnasından yararlanmak istiyorum diye vergi dairesine talepte bulunacaklar. Vergi dairesi de mevzuatı göstererek ret edecek. Bu ret işlemini de mahkemeye taşıyacaklar ve umarım benim kararım emsal nitelikte olduğu için benzer kararlar onlara da çıkacaktır. Oranın ne olduğu önemli değil. Önemli olan çok basit bir kıstasımız var. Engelli araç kullanabilir kapasitesinde olmayacak yani araç kullanabilir durumda olmayacak. Araç kullanamayan engelliler bu haktan yararlanır diye umuyorum. Çünkü hukuk sisteminde de ilk defa bu karar çıktı. Bu kararın bir özelliği de şu; yasa ile çakışmıyor ama yasal alt düzenleme ile çakışıyor. Yasal alt düzenleme diyor ki “Aracı engelli özel tertibatla kendisi kullanırsa bu haktan yararlanır” diyor ama hukuk da “Hayır, adam engelli ve özel tertibat kullanma şansı yok. Buna sen ÖTV istisnasından yararlanma hakkı vermemezlik edemezsin” diyor. Bu konuda Türkiye’deki her yerdeki engellilerin istifade etmesini umut ediyorum” ifadelerini kullandı.