Çocuğun sosyal, duygusal, akademik olarak yetkinlik alanlarında olabildiğince en üst düzeyde uyumlu olması okula uyum sürecini kapsamaktadır. Her çocuk biricik ve her çocuğun ihtiyacı farklıdır. Okula başlarken ebeveynden ayrılmak veya ebeveynin çocuktan ayrılması zorlayıcı bir deneyim olabilir. Yaşamdaki önemli dönüm noktalarından biri olan çocuğun okula başlaması güvenli bir şekilde ayrılmayla mümkündür. Çocukların okul ve arkadaşlıklar konusunda yaşantısı azdır. Bu yüzden ebeveynler okula uyum sürecini etkileyen önemli bir faktördür. Ebeveyn kendisine bu süreçte ‘‘Ben ne hissediyorum?’’ diye sorabilmelidir. Ebeveyn duygularının vermiş olduğu mesajı anlamlandırdığında süreç kolaylaşacaktır. Partnerler birbirleriyle bunları konuşarak çocukta merak uyandırabilir. Çocuklara rehberlik edilmelidir. Ebeveynler kademeli olarak ayrışma planlayabilir. Okulda kısa sürelerde başlayıp süre zamanla uzatılabilir. Ebeveynler okula, öğretmenlere güvendikçe çocukların güvenmesi daha mümkün olmaktadır. Çocuk anne ve babayla bağlandığı kadar başka biriyle de öğretmeniyle bağ kurmayı süreç içerisinde öğrenir. Okul dönemi yeni bir rutin bu süreçte çocukların merakına kulak verilmeli, duyguları dinlenmelidir. Okula dair sınırların şefkatle açık bir şekilde anlatılmalıdır. Okul başlamadan birkaç gün önce uyku saatleri okul saatleri ile uyumlu hale getirilebilir. Sabahları çok fazla acele etmeden güne başlamak süreci kolaylaştıracaktır. Okul sonrası çocukları çok fazla sorgulamamalıyız. ‘‘Okul nasıl geçti?’’ gibi sorgulayan bir yerden değil de daha destekleyici bir şekilde merakla ‘‘bugün okulda seni en çok güldüren şey ne oldu?’’ gibi sorular sorabiliriz.
Süreci Kolaylaştırmak İçin Neler Yapılabilir?
-
Önceden Hazırlık
-
Duygusal Destek
-
Bağımsızlığı Teşvik Edin
-
Oyun ve Sosyalleşme
-
Öğretmenle İş Birliği
OKULA UYUMU NASIL DESTEKLEYEBİLİRİZ?
Çocuklar yeni bir ortama dair kendine destek aramaktadır. Şefkatle ve sabırla çocuğa yaklaşarak öğretmenlerle iş birliği içerisinde olabilirsiniz.
Zorlanmasını ve duygularını kabul etmek: ‘’ şu an okula gitmek sana çok zor geliyor biliyorum. Biliyor musun küçükken bazen ben de istemezdim…’’
Çocuklar sürece dair birçok soru sorabilir. Olabildiğince sade, net ve dürüst cevaplar verilmeli Okul çıkışlarında bağ kurmaya zaman ayırmak önemlidir. Oyun saatleri, sohbet zamanı ayırabilirsiniz.
Okulu önceden ziyaret edin. Okulu ebeveynler eşliğinde keşfetmesi ve tanıması yeni ortamda çocuğun kendisini güvende hissetmesini kolaylaştırır. Çocukların özelliklerini, zorlandığı durumlarda nelerin onu sakinleştirdiğini, hassasiyetlerini sınıf öğretmeniyle paylaşabilirsiniz. Çocuklar ebeveynlerinin duygularını kolaylıkla anlayabilirler. Mümkün olduğunca ebeveynler sakin kaldıkça çocuklar da sakinleşir. Okula, öğretmenlere güvendiğinizi hissettirin.
Okula hazırlık süreçlerine çocukların dahil olması oldukça önemlidir.
İlk haftalarda uyum süreci çocuklar için inişli çıkışlı olabilir bu çok normaldir.
Okula dair rutinleri ne kadar süre, kiminle, ne yapıyor olacağı, ne zaman çıkacağı, çıkışında kimin onu alacağına dair bilgileri açık ve somut bir şekilde paylaşmalıdır.
Çocuğun ihtiyacı gözlemlenerek çocuğun kaygısını azaltabilecek bir ayrışma nesnesi, obje, fotoğraf veya sevdiği bir oyuncağını mümkünse okula götürebilir. Çocukta hissedilen kaygılar, ayrılık tepkileri, kriz anları ilk 4 hafta çok normaldir. Süreç şiddetli bir şekilde görülüyor ve daha uzun sürüyorsa uzman desteği sürece fayda sağlamaktadır.
Bu süreçte okulu anlatan kitapların okunması okula uyum sürecine dair çocuk kitapları önemli bir yerdedir.
Kitap Önerileri
. Kırpık annesinden ayrılmaktan korktuğunda
. Evden Uzakta İlk Macera Okul
. Tavşan Dinledi
. Avucundaki Öpücük
. Uçup Giden Battaniye
. Yeşeren Arkadaşlıklar