Ülkemizde ekonomik şartlar her geçen gün ağırlaşırken artan enflasyon ve neticesinde ki fiyat artışı hepimizin özellikle de orta sınıf olan ücretlilerin, emeklilerin kıssaca dar gelirlerin belini bükmeye devam ediyor.
Dünyada pandemi sonrası oluşan arz talep dengesi arzın lehine bozulması neticesinde de bu olumsuz durum yüksek fiyat artışına vesile oldu. Ancak son zamanda dünyada görülen o ki tüm ürünlerin gıda ürünleri de dahil olmak üzere fiyatlarında bir düşme eğilimi görülmektedir. Bunun tek istisnası neredeyse ülkemizde cereyan etmekte habire fiyat artışları devam ediyor olmasıdır.
Hala enflasyon artıyor ve bunun neden ve sonuç ilişkileri de maalesef gereği kadar irdelenmiyor. Şöyle ki bu artış gerçekten üretim yetersizliğinden mi? Yoksa tüketim çılgınlığından mı ? Yoksa keyfi fiyat artışlarından mı? Yada döviz endeksli durumda mı kaynaklanıyor gibi.
Şimdi bu fiyat artışları neden oluyor acaba diye bakıldığında öncelikle kendimizi sorgulamamız da fayda var. Bunu en bariz bir örnek olarak geçen gün ihtiyacımız olan bir kontrol kalemini almak için bir elektrikçi dükkanında uğradığımızda kontrol kalemini 75 liraya satılın aldık. Bunu alırken fiyatın yüksek olduğunu içimiz de geçirsek de ihtiyacımız nedenini aldık. Ancak buraya kadar normal olsa da birkaç gün sonra ülkemizde faaliyet gösteren marketler zincirinin birisinde benzeri kontrol kalemi+ izole bantla beraber fiyatının 50 TL bile olmadığını gördük. Şimdi burada biz öz eleştiri yapacak olursak, bu aradaki 25 liranın üzerindeki fiyat artışını nasıl izah edilebilir. Kaldı ki bi de+ izole bandı var. İzole bandının da 10 TL olduğunu düşünecek olursak arada neredeyse % 40 fazla bir fiyat artışı görünmektedir. Şimdi bu adil midir? Bunun arz talep dengesiyle ne alakası var ? Bunun hakkaniyetle, bu helal haramla hiç ilişkilendirilebilir mi ? Bu sadece olsa olsa ben yaptım oldu anlayışı ve yangından mal kaçırırcasına enflasyon ateşine odun taşımaktan, fırsatçılıktan hatta tüketiciye ve dolayısı ile kendisine saygısızlıktan öte bir şey değildir.
Aynı satıcının hiç tereddütsüz oturup sohbeti sırasında, enflasyondan, hayat pahalılığından, mamul yarı mamulün pahalılığından ve ticaretin olmadığından şikayet edeceği muhakkaktır. Ayrıca bu esnafımız da bu büyük marketler zincirinin varlığında da rahatsızlık duymaktadır ve zaman zaman şahit olduğumuz konuda bu husus geçmekte ve konuşulmaktadır.
Özellikle esnafın mağduriyeti vatandaşların marketler zincirinde alışveriş yapmasından kaynaklandığı şeklinde de yakınmalar da sıkça sivil toplum örgütleri tarafından( Esnaf odası, Ticaret odası gibi) dile getirilmektedir. Acaba bu odalar bu konuda üzerine düşeni yapıyorlar mı? Ya da her zaman üyelerini haklı çıkarma gayretindeler mi ? Vatandaş, tüketici merak ediyor. Bir iç denetim yapıp gerekli uyarılar yapılamaz mı? Eskide olduğu gibi papucu dama atılamaz mı? İnşallah yapılıyor atılıyordur da ne dense hiç inanasım da gelmiyor.
Neyse konumuza dönecek olur isek, marketler zincirinin sunmuş olduğu hizmetlere kalite ve fiyatlara baktığımız da piyasa ile aralarında bariz bir fiyat farkının tüketici lehine olduğu görülmektedir. Bu durumda dolayısı ile de tüketicinin korunduğunun aşikar göstergesidir. Eğer marketler zinciri Türkiye'de faaliyet göstermemiş olsaydı biraz önce verdiğim kontrol kalemi örneğinde olduğu gibi maalesef tüketici, ürünü daha pahalıya alacak; kıt kaynakları ile daha az ihtiyacını giderecek ve geçim sıkıntısını enflasyonu daha ağır hissedecektir.
Sonuç istemeyüzzz ama neyi, işte asıl soru budur
Bizde söylemesi
