Hazır seçimler yaklaşırken partilerin alacakları oy oranlarına göre nasıl milletvekili çıkaracaklarına yönelik yaptığım araştırmayla 150 yıl önce tasarlanmış bir sistemin uygulandığını öğrendim. Sistemin adı…
D’HONDT HESAPLAMA SİSTEMİ
Türkiye' deki seçimlerde uygulanmakta olan D'Hondt Sistemi, Belçikalı hukukçu ve matematikçi Victor D'Hondt tarafından 1878'de tasarlanmış bir seçim sistemidir.
Bir seçim çevresinde her partinin aldığı oy toplamı, sırasıyla 1’e, 2’ye, 3’e, 4’e ... bölünür ve o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili veya meclis üyesi sayısına ulaşıncaya kadar bu işleme devam edilir. Elde edilen paylar, parti farkı gözetmeksizin, büyükten küçüğe doğru sıralanır. Milletvekillikleri veya meclis üyelikleri bu sıralamaya göre partilere tahsis edilir.
Çevre Barajı, Belediye ve İl Genel Meclisi hesabında uygulanır. Milletvekili hesabında Çevre Barajı olmadığından Ülke Barajı altında kalan Partilerin aldıkları oy miktarını yazmayız.
Sistem böyle olunca acaba ilçelerimiz bugün il olsalardı ve yine 5 tane vekil çıkaracak olsalardı nasıl bir sonuç elde edilirdi diyerek hesaplarını yaptım. Bu sonuçları da 2011 genel seçimlerinde meclisteki ilk 3 partinin aldığı sonuçlarla orantılandığında tablo şu şekilde çıkıyor.
ALMUS : 2011 Genel Seçimlerindeki oy dağılımına göre
AKPARTİ : 6506
CHP : 6180
MHP : 1475
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Almus 3 Ak Parti, 2 CHP Vekili çıkarıyor.
ARTOVA : 2011 Genel Seçimlerindeki oy dağılımına göre
AK PARTİ : 3900
CHP : 1350
MHP : 830
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Artova 4 Ak Parti, 1 CHP Vekili çıkarıyor.
BAŞÇİFLİK : 2011 Genel Seçimlerindeki oy dağılımına göre
AK PARTİ : 1774
CHP : 600
MHP : 441
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Başçiflik 4 Ak Parti, 1 CHP Vekili çıkarıyor.
ERBAA : 2011 Genel Seçimlerindeki oy dağılımına göre
AK PARTİ : 32250
CHP : 8400
MHP : 11450
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Erbaa 3 Ak Parti, 1 CHP ve 1 MHP vekili çıkartıyor.
NİKSAR : 2011 Genel Seçimlerindeki oy dağılımına göre
AK PARTİ : 21280
CHP : 10950
MHP : 5375
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Niksar 3 Ak Parti, 2 CHP vekili çıkartıyor.
PAZAR : 2011 Genel Seçimlerindeki oy dağılımına göre
AK PARTİ : 6135
CHP : 1115
MHP : 1670
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Pazar 4 Ak Parti ve 1 MHP vekili çıkartıyor.
REŞADİYE : 2011 Genel Seçimlerindeki oy dağılımına göre
AK PARTİ : 11225
CHP : 4012
MHP : 2877
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Reşadiye 3 Ak Parti, 1 CHP ve 1 MHP vekil çıkartıyor.
SULUSARAY : 2011 Genel Seçimlerindeki oy dağılımına göre
AK PARTİ : 3225
CHP : 440
MHP : 855
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Sulusaray 4 Ak Parti ve 1 MHP vekili çıkarıyor.
TURHAL : 2011 Genel Seçimlerindeki oy oranına göre
AK PARTİ : 27955
CHP : 15625
MHP : 7610
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Turhal 3 Ak Parti ve 2 CHP vekili çıkarıyor.
YEŞİLYURT : 2011 Genel Seçimlerindeki oy dağılımına göre
AK PARTİ : 4300
CHP : 552
MHP : 855
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Yeşilyurt 5 Ak Partili vekil çıkarıyor. Ve Ak Parti seçim sürecinde iddia ettiği 5-0 milletvekilliğini tek aldığı yer oluyor.
.
ZİLE : 2011 Genel Seçimlerindeki oy dağılımına göre
AK PARTİ : 18410
CHP : 14760
MHP : 5740
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile Zile 3 Ak Parti ve 2 CHP vekili çıkarıyor.
TOKAT MERKEZ SONUÇ İSE
AK PARTİ : 65360
CHP : 20370
MHP : 17970
Bu sonuca göre ve D'Hondt Sistemi ile TOKAT MERKEZ 3 Ak Parti, 1 CHP ve 1 MHP vekili çıkarıyor.
Bu verilerden sonra Tokat merkez seçmeni ilin genel milletvekilliği sonucunu en net veren yerleşim yerlerimizden bir tanesi.
Bir diğer nokta, 12 ilçemizin toplam vekil sayısı 5 düşünüldüğünde 60 vekillik yapıyor. Yukarıdaki sonuçlardan çıkan verilere göre Ak Parti : %70 ile 42 vekil, CHP % 21,6 ile 13 Vekil ve MHP %8,4 oy oranı ile 5 Vekili bu bölgeden çıkarıyor. 2011 genel seçim sonuçlarına göre oluşturulmuş D’Hondt seçim sistemi verisidir, 7 Haziran seçim sonuçları neler getirecektir, bunu da önümüzde günlerde hep birlikte göreceğiz.