Tokat Belediyesi'nin, çevre bilincini artırmak amacıyla şehrin girişlerine ve merkezi noktalara astığı esprili pankartlarda dikkat çeken ve Tokat'a özgü lehçelerle söylenen kelimelerin anlamları da bir kez daha merak konusu oldu.
Tokat'ta bir insanın veya aracın durmasını istiyorsanız Ağleş, az bir miktar belirtecekseniz eccük, herhalde diyecekseniz ellam, ayakta durana sorutma, birşey berbat edildiyse malamat gibi birçok Tokat'a özgü lehçe kelimeler yerel halk tarafından gündelik yaşamda sıklıkla kullanılır. Merdivene badal, baş örtüsü yazmaya çit, boğaza ümük diyen yerel halkın kullandığı birbirinden eğlenceli kelimeler ve anlamları merak ediliyor.
İşte Tokat'a Özgü Lehçelerle Söylenen Kelimeler:
Ağartu - Ayran
Ağleş - Dur.
Aha - İşte.
Arsız Eniş - Acem lalesi
Arustak - Ters tavan
Aşkana - Mutfak
Aşurma - Kulplu kazan.
Atku - Şal
Badal - Merdiven
Bakraç - Küçük kova
Bayahtan - Biraz önce
Bıldır - Geçen sene
Boduç - Kara bakla
Böcük - Haşere
Buymak - Üşümek
Cerek - İnce uzun ağaç
Cıngı - Ateş kıvılcımı
Cicik - Meme
Citme - Tekme
Culuk - Hindi
Cücük - Civciv
Çapula - Yemeni
Çemüç - Kurutulmuş üzüm
Çelpeşük - Karmaş
Çepük - Alkış
Çıkın - Küçük bohça
Çiğit - Çekirdek
Çimmek - Yıkanmak
Çit - Yazma
Çoşdar - Laf getirip götüren
Çöçelenmek - Boşa vakit geçirmek
Dangadak - Aniden
Dastar - Sofra bezi
Dıvrak - Yakışıklı
Dodalik - Çalıkuşu
Dulda - Saklanacak yer
Eccük - Azıcık
Edik - Çocuk patiği
Elfetün - Ateş gibi
Ellam - Herhalde
Emüşük - Süt kardeş
Erinmek - Üşenmek
Erüşte - Evlerde yapılan makarna
Esbap - Çamaşır
Essahtan - Hakikaten, sahiden
Eşelek - Yendikten sonra kalan meyve kısımları
Eyöğü - Kaburga kemiği
Fırtmak - Küsmek
Fodula - Sandviç ekmeği
Gablıh - Mutfak rafı
Gaddem - Kadar, parça
Gadinge - Yenge
Gah - Kabuklu hoşaf
Gahırdak - Koyun kuyruğunun kavrulmuşu
Galuh - Evlenmemiş yaşlı kız
Gamga - Yonga
Gangıl - Arkada kalan
Gaşmer - Komiklik hokkabazlık yapan
Gatıh - Ayran
Gavlağan - Çınar ağacı
Gilavader - Üzüm asması
Gilik - Pide • Giyoğu - Damat
Gölük - Merkep, eşek
Göz kırpma - İşaret
Gurk - Aralık
Güdük - Kısa boylu
Hahut - Külüstür, işe yaramaz
Hayat - Avlu
Hedük - Pişirilmiş buğday
Heğ - Büyük sepet
Heğri - Sende
Hemi - Öyle mi
Hemecük - Oyuncak bebek
Henim Hincik - Şimdi
Hökelekli - İriyarı
Hülefe - Bedava
Irak - Uzak
İlistir - Sapsız kevgir, süzgeç
İssot - Yeşil biber
İşkefe - Yufka
İşlik - Yakasız gömlek
Kelem - Lahana
Kertük - Gedik, çentik
Kesek - Noksan Kelik Eski ayakkabı
Keşik - Sıra
Kiren - Kızılcık
Kirtik - Sıkı
Kocabaş - Şekerpancarı
Köme - Cevizli sucuk
Küskü - Kapı sürgüsü
Lığırt - Balçık sulu çamur
Löbet - Sıtma • Lök - Topaç
Lülüt - Çitlembik
Mahat - Sedir
Malamat - Berbat
Mangaş - Cımbız
Mertek - Kereste
Mıh - Çivi
Mısmıl - İşe yarar
Mudul - Ucu çivili sopa
Mumbar - Sakatat
Mücürüm - Omlet
Nalin - Takunya
Nelbeki - Küçük bakır tabak
Neyanna - Hangi tarafa
Nivik - Şifalı bir bitki
Okçur - Bel lastiği
Okloğo - Oklava
Oturah - Tabure
Pahıl - Cimri
Pelver - Salça
Peşkir - Peçete
Petni - Ahırda hayvan yeminin konulduğu yer
Publa - Baş yastığı
Pürpürüm - Semiz otu
Sahan - Büyük bakır tabak
Seku - Ceket
Sepelek - Tezcanlı
Seğirtme - Hızlı koşma
Serpene - Kamelya, çiçeklik
Sorutmak - Ayakta durmak
Suluk - Hamam havlusu
Susak - Şose
Sümsük - Pisboğaz
Şip - Çabuk
Tavar - Geniş ağızlı kiremit su kabı
Telesimek - Bunalmak
Temek - Ahırda gübre atma deliği
Telpoş - Kulaklı bakır kap
Terki - Kova
Tille - İnce sopa
Tinor - Maltız
Tirki - Tahtadan oyulmuş özel ekmek kabı
Tosbağa - Kaplumbağa
Toyga - Yayla çorbası
Tuman - Don
Urba - Elbise
Ülüngür - Sıska işe yaramaz
Ümük - Boğaz
Vazalah - Ukala
Vesait - Araba
Yağırnı - Sırt
Yallık - Küçük çocukların önlüğü
Yazu - Düzlük ovalık yer
Yeğin - Güzel, yiğit
Yeğnik - Hafif
Yüğürtmek - Düzensiz koşmak
Zavrak - Salatalık, hıyar
Zıpır - İri yarı kimse
Zıran - Azgın kimse
Zoğal - Kızılcık
