Tokat Kalesi, tarihi boyunca birçok medeniyetin izlerini taşıyan ve stratejik bir konuma sahip olan bir kale olarak bilinir.
Drakula olarak bilinen III. Vlad, Osmanlılara karşı savaşırken esir düşmesi sonucu gözetim altında tutulduğu kale olarak bilinen Tokat Kalesi, Anadolu'yu Türklere karşı savunmak için tahta çıkıp Malazgirt Meydan Muharebesi'nde Alparslan'a karşı başarısız olduğu için tahttan indirilen Bizans İmparatoru Romen Diyojen'in de esir tutulduğu kale olarak da dikkat çekiyor.
İşte Tokat Kalesi'nin tarihinden ve özelliklerinden bazıları:
Kuruluş ve Roma Dönemi: M.Ö 30 - M.S 395 yılları arasında Roma döneminde, yol güvenliğini sağlamak amacıyla inşa edilmiştir.
Bizans Egemenliği: Yaklaşık 500 yıl boyunca Kale, Bizans İmparatorluğu'nun hakimiyetinde kalmıştır. Bu süre zarfında sık sık el değiştirmiştir.
Danişmend Melik Ahmet Gazi Dönemi (1074): Danişmend Melik Ahmet Gazi tarafından 1074 yılında fethedilen Kale, daha sonra Danişmentliler, Selçuklular, İlhanlılar, Eratna, Kadı Burhanettin ve Osmanlı Devleti'nin egemenliğine geçmiştir.
Osmanlı Dönemi ve Çardak–ı Bedevi Zindanı: Osmanlı Devleti zamanında, Kale'nin içinde bulunan "Çardak–ı Bedevi" adlı zindan, birçok ünlü kişinin tutsak olduğu yer olmuştur. Bu zindan, özellikle Osmanlı'nın Bizans İmparatoru A. Diogenis'i tutsak almasıyla ünlüdür.
Drakula (III. Vlad) ve Tokat Kalesi: Efsanevi korku filmlerinin karakteri Drakula olarak bilinen III. Vlad, Osmanlılara karşı savaşırken esir düşmüş ve önce Kütahya Eğrigöz Kalesi'nde, ardından Tokat Kalesi'nde gözetim altında tutulmuştur. Daha sonra Edirne'ye gönderilerek, Fatih Sultan Mehmet'in yanında eğitim almıştır.
Kaya Mezarı: Kale'nin güney batısında, çok eski çağlardan kalma bir kaya mezarı bulunmaktadır. Mezarın ağzında bir kolon ve biri büyük iki hücre bulunmaktadır. Ayrıca, 362 basamaklı bir merdiven ile Kale'nin dibine inilebilmektedir. Bu merdiven yolunun bir kısmı günümüzde açık durumdadır.
Tokat Kalesi, tarih boyunca stratejik bir konumda bulunması ve birçok medeniyetin etkisi altında kalmasıyla önemli bir kültürel ve tarihi mirası temsil etmektedir.