Zeytinyağı üreticileri, kansere yol açabilecek kimyasallarla mücadele etmek için üretim yöntemlerini değiştirmek zorunda kalabilir. Yeni düzenlemeler, zeytinyağı üretiminde polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) seviyelerini sınırlandırmayı amaçlıyor. Bu gelişme, Avrupa'da zeytinyağının biyodizel olarak kullanımını artırabilir.
Zeytinyağındaki Kanser Riski Nedir?
Zeytinyağı, birçok mutfağın vazgeçilmez bir parçası olarak sağlık açısından faydalı kabul edilirken, son araştırmalar zeytinyağında kansere yol açabilen polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) adlı kimyasalların bulunabileceğini ortaya koydu. PAH'lar, zeytinyağı üretimi sırasında veya zeytinlerin işlenmesi sırasında hava kirliliği, testereler ve zeytin taşıma çuvallarından bulaşabilir. Bu durum, zeytinyağının sağlıklı bir gıda olarak tüketilmesi konusunda endişelere yol açıyor.
PAH'lar ve Sağlık Üzerindeki Etkileri
PAH'lar, suya ve havaya karışabilen zararlı kimyasallar olup, çöp yakma, çimento ve asfalt üretimi, petrol rafinerileri, motorlu taşıtlar ve sigara dumanı gibi birçok kaynaktan yayılabilir. Vücutta karaciğer, böbrek ve yumurtalıklarda birikebilen bu kimyasallar, çeşitli kanser türlerine neden olma potansiyeline sahiptir. Ayrıca, aşırı kavrulmuş kahve veya mangalda fazla pişmiş et gibi gıdalar da PAH seviyelerini artırabilir, bu da DNA mutasyonlarına ve erken menopoz gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Avrupa'da Yeni Düzenlemeler: Zeytinyağı Üretiminde Büyük Değişiklikler
Avrupa Komisyonu, zeytinyağındaki PAH seviyelerini sınırlandıracak yeni bir düzenlemeyi önümüzdeki ay yürürlüğe koymayı planlıyor. Bu düzenleme, zeytinyağı üreticilerini üretim yöntemlerini yeniden gözden geçirmeye ve değiştirmeye zorlayacak. Yunanistan gibi zeytinyağı üretiminde lider olan ülkeler, bu düzenlemelerden en çok etkilenecek ülkeler arasında yer alıyor.
Özellikle Yunanistan'daki üreticiler, belirlenen standartları karşılamadığı takdirde zeytinyağının biyodizel yakıta dönüştürülmesi gerekeceği konusunda endişeli. Bu durumda, zeytinyağının litre fiyatının 8 euro'dan 80 cente düşmesi, üreticilerin ekonomik açıdan zorlanmasına yol açabilir. Diğer Avrupa Birliği üyesi ülkelerdeki zeytinyağı üreticileri ise düzenlemenin 2028’e ertelenmesini talep ediyor.
Türk Zeytinyağı Üreticileri İçin Ne Anlama Geliyor?
Bu yeni düzenlemeler, Ticaret Bakanlığı aracılığıyla Türk zeytinyağı üreticilerine de iletildi ve bu durumun AB’ye zeytinyağı ihracatını nasıl etkileyeceği merakla bekleniyor. AB pazarına ihracat yapan Türk üreticileri, bu düzenlemelere uyum sağlamak için üretim süreçlerini ve standartlarını yeniden değerlendirmek zorunda kalabilir. Ancak, düzenlemelerin etkisi, direktifin yayımlanmasından sonra netlik kazanacak.
PAH'ların Azaltılması: Sağlık ve Çevre İçin Önemli Bir Adım
Zeytinyağı üretiminde kansere yol açan PAH'ların azaltılması, sadece insan sağlığı açısından değil, aynı zamanda çevresel açıdan da önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Yeni düzenlemeler, daha sağlıklı ve güvenli bir üretim süreci sunarak tüketicilerin endişelerini hafifletebilir ve zeytinyağı üreticileri için daha sürdürülebilir bir gelecek sağlayabilir.
