Türkiye’den Avrupa Birliği’ne (AB) ihraç edilen tarım ürünlerinde pestisit ve aflatoksin kalıntılarının tespit edilmesi, ihracat sektörünü olumsuz etkiliyor. Son olarak, Türkiye’den Danimarka’ya gönderilen üzüm yapraklarında limit üstü pestisit kalıntıları bulunması nedeniyle Danimarka yetkilileri ürünlere el koydu. Avrupa Birliği’nin Gıda ve Yemler İçin Hızlı Alarm Sistemi (RASFF), bu durumu “ciddi” olarak nitelendirdi.
RASFF’den Gelen Uyarılar Artıyor
RASFF raporlarına göre, Türkiye’den ihraç edilen ürünlerde pestisit kaynaklı bildirilerin sayısı artıyor. 2023 yılında 357 gıda güvenliği ihlali bildiriminin 167’si pestisit kalıntıları nedeniyle yapıldı. Bu durum, Türkiye’nin ihracat pazarlarında ciddi bir güven kaybı yaşamasına neden olabilir.
Üzüm Yaprağında Yasaklı Pestisit: Ditiyokarbamatlar
3 Ocak 2025 tarihinde yayımlanan RASFF bildirimine göre, Danimarka’ya gönderilen üzüm yapraklarında “Ditiyokarbamatlar” olarak bilinen yasaklı bir pestisit tespit edildi. Danimarka yetkilileri, bu durumu gıda güvenliği açısından kabul edilemez olarak değerlendirdi.
Türkiye’de Pestisit Kullanımı ve Sorunlar
Zehirsiz Sofralar Platformu’nun raporuna göre, Türkiye’de yasaklı pestisitlerin kullanımı hala devam ediyor. Pestisit kalıntıları, özellikle biber, limon, mandalina, domates, nar gibi ürünlerde yoğun olarak görülüyor. Üzüm yaprakları, bu ihlallerde öne çıkan bir diğer tarım ürünü olarak dikkat çekiyor.
Asma Yaprağı Nerede Yetişir?
Asma yaprağı, Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan dolma ve sarma için önemli bir malzeme. Türkiye’nin farklı bölgelerinde yetiştirilen asma yaprağı, ihracatta da büyük öneme sahip. İşte Türkiye’de asma yaprağı üretiminde öne çıkan şehirler:
Tokat:
Tokat, asma yaprağı üretiminde Türkiye’nin lider şehirlerinden biridir. Özellikle Erbaa ilçesinin yaprakları, ince dokusu ve dayanıklılığı ile ünlüdür. Tokat salamura yaprağı, hem iç pazarda hem de ihracatta tercih edilmektedir.
Amasya:
Amasya yaprakları, yumuşak dokusu ve kendine has aromasıyla dikkat çeker. Amasya salamura yaprakları, özellikle dolmalarda kullanılır ve lezzetiyle fark yaratır.
Manisa:
Ege Bölgesi’nin üzüm bağlarıyla ünlü şehri Manisa, hafif ekşimsi aromasıyla bilinen yapraklarıyla tanınır. Manisa salamura yaprakları, zeytinyağlı dolma yapımında sıklıkla tercih edilir.
Diğer Bölgeler:
Türkiye’nin farklı bölgelerinde yetiştirilen yapraklar, ihracat için Tokat Asma Yaprağı adıyla pazarlanır. Niksar salamura yaprağı gibi yöresel çeşitler de bu kategoride öne çıkar.
Danimarka’da yaşanan pestisit sorunu, Türkiye’nin tarım ürünleri ihracatında ciddi bir uyarı niteliği taşıyor. Üreticilerin yasaklı pestisit kullanımını bırakması ve ihracatta daha sıkı denetimler yapılması, Türk tarım ürünlerinin uluslararası pazarda güvenilirliğini artırabilir. Gıda güvenliği standartlarına uygun üretim, hem tüketicilerin sağlığını koruyacak hem de ihracat gelirlerini artıracaktır.
