Karadeniz Bölgesi’nde tarım üreticilerinin kâbusu haline gelen istilacı kahverengi kokarca (Halyomorpha halys) tehdidi yeniden gündemde. Geçtiğimiz yıl fındık başta olmak üzere birçok tarım ürününe ciddi zarar veren bu istilacı böcek, Samsun, Ordu, Giresun ve Tokat’ta da yayılmaya devam ediyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Şubat ve Mart Ayları Kritik
Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü (KTAE) ev sahipliğinde Samsun, Ordu ve Giresun illerindeki Tarım ve Orman İl Müdürlüklerinde görev yapan teknik personele yönelik kahverengi kokarca mücadelesi hakkında bilgilendirme toplantısı düzenlendi.
Toplantıda konuşan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, kahverengi kokarcanın hızlı üreme yeteneği, farklı iklim koşullarına adaptasyonu, doğal düşmanlarının olmayışı ve ticari taşımacılıkla kolay yayılabilmesi nedeniyle mücadelesinin çok zor olduğunu belirtti. Sağlam, "Ocak ayı sona eriyor. Şubat ve mart ayları, kışlaklarda mücadele için kritik süreçlerdir. Nisan ayında uygun sıcaklıklar oluştuğunda, kahverengi kokarca erginleri tarım alanlarında görülmeye başlayacak. Üreticilerimizi şimdiden tedbir almaya davet ediyoruz” dedi.
Kahverengi Kokarca Tarıma Nasıl Zarar Veriyor?
Uzmanlar, kahverengi kokarcanın meyve, sebze ve tarla bitkilerine zarar verdiğini belirtiyor. Özellikle fındık, elma, armut, şeftali, mısır, soya ve sebze üretiminde büyük kayıplara yol açan bu böcek, meyvelerin ve bitkilerin öz suyunu emerek deformasyona neden oluyor. Ayrıca, salgıladığı kimyasallar nedeniyle ürünlerin kalite ve pazarlanabilirliğini de düşürüyor.
Çiftçilere Öneriler: Ne Yapılmalı?
Tarım uzmanları, çiftçilere şu önerilerde bulunuyor:
Kışlak Mücadelesi: Şubat ve mart aylarında, kahverengi kokarca bireylerinin saklandığı ağaç kovukları, binaların duvar araları ve ahşap yapılar kontrol edilmeli.
Tuzaklar Kullanılmalı: Feromon tuzaklarıyla böceklerin popülasyonu kontrol altına alınabilir.
Kimyasal Mücadele: Tarım ve Orman Bakanlığı’nın önerdiği ilaçlama yöntemleri uygulanmalı.
Doğal Düşmanlar Desteklenmeli: Kahverengi kokarcayla beslenen bazı yerel böcek ve kuş türleri korunmalı.
Geçen Yıl Büyük Zarar Verdi
2023 yılında kahverengi kokarca istilası nedeniyle özellikle Karadeniz Bölgesi’nde fındık rekoltesinde ciddi kayıplar yaşanmıştı. Üreticiler, zararlının kontrol altına alınmaması durumunda tarımsal kayıpların daha da büyüyebileceğini belirtiyor.
Yetkililer, üreticilerin bilinçlendirilmesi ve zararlının kontrol altına alınması için çalışmalarını sürdürüyor. Ancak çiftçilerin bireysel olarak da tedbir alması gerektiği vurgulanıyor.
