Okulda İlk Gün Stresi Nedir?
Yaz tatilinin ardından yeni eğitim-öğretim dönemine başlarken, özellikle ilk kez okula başlayacak çocuklar için bu süreç büyük bir değişim anlamına gelir. Evlerinin güvenli sınırlarından çıkıp, yeni arkadaşlar, dersler, ödevler ve sınavlarla tanışacak olan çocuklar, bu değişim karşısında stres ve endişe yaşayabilirler. Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Uzman Psikolog Duygu Gökyıldırım Uslu, bu süreçte ebeveynlere büyük görevler düştüğünü belirtiyor.
Okula Uyum Sürecinde Nelere Dikkat Edilmeli?
Uzman Psikolog Duygu Gökyıldırım Uslu, çocuğunuzun okulun ilk gününde yaşayacağı stres ve endişeyi azaltmak için ebeveynlerin dikkat etmesi gereken önemli noktaları şu şekilde sıralıyor:
Olumlu Bir Tavır Sergileyin: Çocuğunuzun okula başlamasının heyecan verici bir adım olduğunu vurgulayın ve olumlu bir dil kullanarak bu süreci destekleyin.
Rutini Bozmayın: Okulun başlamasından önce çocuğunuzun uyku düzenini ayarlayın ve sabah rutinini belirleyin.
Okul Hakkında Konuşun: Çocuğunuzla okulda neler yapacağı hakkında konuşun, merak ettiği soruları sabırla yanıtlayın.
Okul Ziyareti Yapın: Mümkünse okul başlamadan önce çocuğunuzla okulu ziyaret edin ve sınıfını gösterin.
Duygularını Paylaşmasına İzin Verin: Çocuğunuzun endişelerini ve korkularını paylaşmasına izin verin, onu anladığınızı hissettirin.
Destekleyici Bir Ortam Yaratın: Çocuğunuzun rahatça konuşabileceği, duygularını ifade edebileceği bir ortam yaratın.
Kendi Kaygılarınızı Yansıtmayın: Ebeveyn olarak sizin kaygılarınızı çocuğunuza yansıtmamaya özen gösterin.
Profesyonel Yardım Alın: Eğer çocuğunuzun kaygıları uzun süre devam ederse, bir uzmandan yardım almaktan çekinmeyin.
Uzman Duygu Gökyıldırım Uslu'nun Uyarıları
Uzman Psikolog Duygu Gökyıldırım Uslu, çocuğunuzun okulun ilk gününde yaşayabileceği endişelerin bir günde geçmeyeceğini, bu süreçte sabırlı ve sevgi dolu bir yaklaşımın önemini vurguluyor. Eğer çocuğunuzun kaygıları gerekenden daha fazla sürdüğü takdirde, profesyonel bir uzmana başvurmanın gerekli olabileceğini belirtiyor.
Uyku Saatlerini Düzenleyin
Tatil sonrasında alışkanlıkları yeniden düzenlemek önem taşıyor. Okul saatlerine benzer bir uyku ve kalkma düzeni oluşturmak, çocukların biyolojik saatlerini okula uygun hale getiriyor. Okula başlangıç tarihinden birkaç gün önce, uyku saatlerini ve günlük aktiviteleri okul saatlerine yaklaştırarak çocuğunuzun yumuşak bir geçiş yapmasını sağlayabilirsiniz.
Telaşlı ve Endişeli Olmayın!
Beklenen büyük gün geldiğinde sabah yeterince erken saatte kalkın ve çocuğunuzla birlikte sağlam bir kahvaltı edin. Unutmayın telaşlı ve aceleci tavırlar, gözü devamlı anne babasının üzerinde olan çocuğun dikkatinden kaçmıyor. Anne babasını telaşlı ve endişeli gören çocuk da strese girip endişe hissetmeye başlıyor. Bu nedenle sakin ve mutlu görünmeye özen gösterin.
Okulu Birlikte Gezin
Okulun ilk günü çocuğu okula yalnız göndermemek gerektiğini vurgulayan Uzman Psikolog Duygu Gökyıldırım Uslu “Bu nedenle okula çocuğunuzla birlikte ve olmanız gerekenden biraz daha erken gidin. Böylece çocuğunuz tüm gününü geçireceği okulundaki sınıf, kütüphane, yemekhane ve spor salonu gibi bölümleri sizinle birlikte keşfedecektir. Bu alanları gezerken, buralarda neler yapması gerektiğini, ders - teneffüs, oyun ve spor zamanlarını anlatırsanız çocuğunuzun kaygısının azaldığını göreceksiniz. Ayrıca, okula erken gittiğinizde çocuğunuzun öğretmeniyle tanışma ve daha çok konuşma fırsatı yakalayacaksınız. Zira diğer öğrenciler ve veliler kalabalıklaştığında öğretmeniyle bire bir iletişim kurmanız güçleşecektir” diyor.
Olumsuz Yorumlardan Kaçının
Okulu, okuldaki öğretmenleri ve idarecileri, veliler ile öğrencileri eleştirmemeye özen gösterin. Belli etmeseler de çocukların, anne babalarının her hareketini izlediğini unutmayın. Ağzınızdan çıkacak olumsuz bir yorum çocuğunuzun okuluna, öğretmenine ya da arkadaşlarına olan bakış açısını değiştirip okuldan soğutabileceği için soğukkanlı davranın.
Ağlarsa Başka Çocukla Kıyaslamayın!
Çocuğunuza güvendiğinizi hissettirin. Her çocuğun kendine özel olduğunu ve stres anlarında farklı tepkiler gösterebileceğini göz önünde tutun. Çocuğunuzu sınıfındaki diğer arkadaşlarıyla veya var ise büyük kardeşiyle karşılaştırmayın. Kısa ve öz bir ayrılık yaşayın. Çocuğunuz ayrılırken ağlayabilir ve bu çok normal bir davranıştır. Çocuğunuzun ağlamasıyla ilgili alaycı bir tutum sergilemeyin. Çocuğunuza “Bak o ağlıyor mu? Ablan hiç ağlamamıştı” gibi kıyaslamalar yapmayın. Onu dinleyin ve hissettiği duyguları anlamaya çalışın. Ona korkmasının ve endişeli hissetmesinin çok normal olduğunu, bu hissin bir kaç gün içinde geçeceğini ve her şeyin yolunda olduğunu söyleyin.
Okula Gitmek İstemezse Sakince Konuşun
Evde güvenli ortamında her istediğini elde eden çocuk okulda bu durumun aynı olmadığını görünce genellikle hayal kırıklığına uğruyor. Eve geri dönmek istediğini ve bir daha okula gitmek istemediğini söyleyebiliyor. Her gün okula gitmesi gerektiğini ve bu konunun tartışmaya açık olmadığını sakin ve güzel bir dille anlatın.
Anlatması İçin Zorlamayın
Okul çıkışında onu okulun kapısında bekleyeceğinizi söyleyin ve orada olmayı ihmal etmeyin. Gününün nasıl geçtiğiyle ilgili sorgulayıcı bir tavır sergilenmemesi gerektiği uyarısında bulunan Uzman Psikolog Duygu Gökyıldırım Uslu “Çocuğunuzu daha fazlasını anlatması için zorlamayın. Merak ettiğiniz konuları öğretmeni veya okul idaresi ile konuşup, öğrenebilirsiniz. Bundan sonra her geçen gün kendisini biraz daha iyi ve okula ait hissedeceğiyle ilgili konuşun. Yaşıtı olan her çocuğun şu anda aynı hisleri yaşadığını, yalnız olmadığını belirtin ve onunla gurur duyduğunu hissettirin. Okul çıkışı sevdiği bir yerde beraber yemek yiyerek veya eksik olan okul malzemelerini tamamlayarak günü sonlandırabilirsiniz” diyor.
Eğlenmeyi Unutmayın
Yeniden okula dönen çocuklar için okula dönüşünu eğlenceli hale getirmek, çocukların olumlu bir tutum sergilemelerini sağlıyor. Okul temalı oyunlar veya eğitici aktiviteler, okula olan ilgiyi artırabiliyor. Tatil sonrası çocuğunuzun okula yeniden alışmasını sağlamak için kısa, basit ödevler veya aktiviteler hazırlayın. Bu, çocuğunuzun okul materyallerine yeniden alışmasına yardımcı olabilir. Enerjisini atmasına yardımcı olacak fiziksel aktiviteler yapmasını teşvik edin. Zira spor yapan veya açık havada oyun oynayan çocuklar fazla enerjilerini pozitif bir şekilde yönlendirebiliyor.
