Türk Sümerolog, arkeolog ve dilbilimci Muazzez İlmiye Çığ, Türk bilim dünyasının en önemli isimlerinden biri olarak tanınır. Sümer, Asur ve Hitit uygarlıkları üzerine yaptığı çalışmalarla dünya çapında bir üne sahip olan Çığ, 1914 yılında Bursa’da doğmuş ve 110 yıllık ömrüne birçok başarı sığdırmıştır. İşte detaylı Muazzez İlmiye Çığ’ın hayatı ve eserleri:
Muazzez İlmiye Çığ kimdir?
Muazzez İlmiye Çığ, Sümer uygarlığı üzerine yaptığı araştırmalarla tanınan bir Türk Sümerologdur. Çığ, yalnızca bir bilim insanı değil, aynı zamanda laiklik, kadın hakları ve aydınlanma mücadelesinin yorulmaz bir savunucusuydu.
Muazzez İlmiye Çığ ne zaman doğdu?
Çığ, 20 Haziran 1914 tarihinde Bursa’da dünyaya gelmiştir. Anne ve babası, Kırım Tatarlarından Türkiye’ye göç etmiş bir ailedir.
Muazzez İlmiye Çığ hangi eğitimleri aldı?
- 1926 yılında Bursa Kız Muallim Mektebi’ne başladı ve 1931’de buradan mezun oldu.
- 1936’da, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Hititoloji Bölümüne girerek, burada Sümer, Asur ve Hitit dilleri üzerine eğitim aldı.
- 1940 yılında, bu bölümden mezun oldu ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde çalışmaya başladı.
Muazzez İlmiye Çığ’ın bilimsel çalışmaları nelerdir?
Çığ, Sümer tabletlerinin çözümlenmesi ve yorumlanması alanında önemli çalışmalar yürütmüştür. Özellikle İstanbul Arkeoloji Müzeleri'ndeki Sümer, Asur ve Hitit tableti arşivini düzenlemiş, bu eserlerin bilim dünyasına kazandırılmasında kritik bir rol oynamıştır.
En bilinen çalışmaları arasında:
- “Sümerlilerde Tufan, Tufan Hikayeleri ve Nuh Tufanı”
- “Vatandaşlık Tepkilerim”
- “Kuran, İncil ve Tevrat’ın Sümer’deki Kökeni”
Bu eserler, Sümer mitolojisi, kültürü ve dinlerin tarihsel kökenleri hakkında derinlemesine bilgi sunar.
Muazzez İlmiye Çığ kaç yaşında öldü?
Muazzez İlmiye Çığ, 15 Kasım 2024 tarihinde, 110 yaşında hayata gözlerini yummuştur. Uzun yaşamı boyunca bilime, sanata ve insan haklarına katkıda bulunmuş, geniş bir okur kitlesi tarafından sevilmiştir.
Muazzez İlmiye Çığ neden öldü?
Açıklamalara göre Çığ, yaşlılığa bağlı nedenlerle vefat etmiştir. Doğal bir süreç içinde, ailesinin yanında huzurlu bir şekilde hayata veda ettiği belirtilmiştir.
Muazzez İlmiye Çığ’ın laiklik ve kadın hakları savunuculuğu nasıldı?
Çığ, yalnızca bir bilim insanı değil, aynı zamanda bir aydınlanma mücadelesi neferiydi. Yazıları ve söylemleriyle Türkiye’de laiklik ilkesinin korunması gerektiğini vurgulamış, kadın hakları konusunda önemli fikirler öne sürmüştür. Kadınların toplumsal hayatta daha aktif olması gerektiğini savunan Çığ, bu konudaki düşüncelerini kitaplarında ve röportajlarında dile getirmiştir.
Muazzez İlmiye Çığ hangi ödülleri almıştır?
Çığ, yaşamı boyunca birçok ödül ve onurlandırmayla karşılaşmıştır. Bu ödüller arasında:
- Türkiye’de ve yurt dışında birçok bilim ve kültür ödülü
- Çeşitli üniversitelerden fahri doktora unvanları
- Kadın haklarına ve laikliğe yaptığı katkılar nedeniyle aldığı özel ödüller
Muazzez İlmiye Çığ neden “Son Sümer Kraliçesi” olarak anılıyor?
Çığ, Sümeroloji alanındaki çalışmalarıyla yalnızca Türkiye’de değil, uluslararası düzeyde de tanınan bir isimdir. Kaynak Yayınları'nın yaptığı açıklamada, onun “Son Sümer Kraliçesi” olarak anılmasının nedeni, Sümer uygarlığını modern dünyaya tanıtma konusundaki eşsiz katkılarıdır.
Muazzez İlmiye Çığ’ın ardından ne söylendi?
Kaynak Yayınları, Çığ’ın ölümünün ardından şu ifadeleri kullanmıştır:
"Türkiye'nin aydınlanma mücadelesinin yorulmak ve yaşlanmak bilmeyen değerli bilim kadını, son Sümer Kraliçesi, değerli yazarımız Muazzez İlmiye Çığ'ı kaybettik. Ailesinin, okurlarının ve ülkemizin başı sağolsun."
