Ankara'da Maymun Çiçeği hastalığı taşıdığı belirlenen 4 kişinin karantinaya alındığı; Etlik Hastanesinde 1 Bilkent Hastanesinde 3 kişinin karantinada olduğu iddiası gündeme gelirken Dezenformasyonla Mücadele Merkezi'nden yapılan açıklama ile iddialar yalanlandı.
Yapılan açıklamada; "Bazı basın yayın organlarında yer alan ve sosyal medya hesaplarında paylaşılan, “Ankara'da 4 kişi, ‘maymun çiçeği’ şüphesiyle karantinaya alındı” iddiası doğru değildir. Ankara'daki herhangi bir sağlık tesisinde maymun çiçeği (mpox) hastalığı şüphesi ile karantinaya alınan hasta bulunmamaktadır. Gerekli bilgilendirmeler, Sağlık Bakanlığının ilgili birimleri tarafından şeffaf bir şekilde yapılmaktadır. Kamuoyunu manipüle etmeye yönelik asılsız iddialara itibar etmeyiniz" ifadelerine yer verildi.
Peki son günlerde gündemden düşmeyen M-Çiçeği hastalığı nedir? Belirtileri nelerdir? Tedavisi mevcut mudur? Sağlık Bakanlığı M-Çiçeği (MPox) hastalığı hakkında sık sorulan sorular ve cevapları üzerine bir rehber hazırlamıştı.
İşte Maymun Çiçeği hakkında sık sorulan sorular ve cevapları:
M-Çiçeği nedir?
M-Çiçeği, klinik olarak daha hafif olmasına rağmen, semptomları geçmişte çiçek hastalarında görülenlere benzer ve nadiren ölümcül viral bir zoonoz (hayvanlardan insanlara bulaşan bir virüs) olmakla birlikte insandan insana da bulaşabilmektedir.1980 yılında çiçek hastalığının eradikasyonunun ilanı ve sonrasında çiçek aşısının uygulamasının durdurulması ile M-Çiçeği nadir de olsa özellikle Orta ve Batı Afrika'da görülen bir hastalık haline gelmiştir.
M-Çiçeği için ne zaman test yaptırılmalıdır?
M-Çiçeği olduklarını düşünen veya M-Çiçeği olan biriyle yakın temas halinde olan kişilerin, bir sağlık kuruluşuna başvurması ve test yapılması gerekip gerekmediğine karar verilmesi gerekir. Doktorunuz test yaptırmanız gerektiğine karar verirse, örnekleri alacak ve bunları test için uygun bir laboratuvara gönderecektir.
M-Çiçeği belirtileri nelerdir?
M-Çiçeği belirtileri genellikle: • Ateş, • Baş ağrısı, • Kas ağrıları ve sırt ağrısı, • Büyümüş lenf nodları, • Solunum sistemi semptomları (ör; boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı veya öksürük) ve • Hastalığa özgü karakteristik cilt döküntüleri şeklindedir.
Belirtilerim varsa ne yapmalıyım?
• Yeni veya açıklanamayan bir cilt döküntüsü veya diğer M-Çiçeği belirtilerini fark ederseniz, bir sağlık kuruluşuna başvurun. • Sağlık kuruluşuna başvurana kadar başkalarıyla yakın temastan (cinsel temas dahil) kagnın. • Sağlık kuruluşuna başvurana kadar evcil hayvanlar veya diğer hayvanlarla yakın temastan kaçının. • Test sonuçlarınızı bekliyorsanız, aynı önlemlere uymaya devam edin. • Test sonucunuz pozitifse, cilt döküntüleriniz kabuklanıp düşerek iyileşmiş temiz ve sağlam cilt görünümü oluşana kadar kendinizi izole etmeye ve diğer önlemlere uymaya devam edin. • Ateş, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı veya öksürüğünüz varsa kendinizi izole etmeye devam edin. Sadece hekime görünmek veya acil durumlar için dışarı çıkın. Toplu taşıma araçlarını kullanmaktan kaçının. • İzolasyondan çıkmanız gerekiyorsa, cilt döküntülerinizi kapatın ve yüze iyi oturan bir maske takın.
M-Çiçeği nasıl bulaşır?
M-Çiçeği cilt döküntüsü, kabuklar veya vücut sıvılarıyla doğrudan temas yoluyla kişiden kişiye bulaşabilir. Ayrıca uzun süreli, yakın temas veya cinsel temas (öpmek, sarılmak veya cinsel ilişki gibi) sırasında yayılabilir.
M-Çiçeği olan bir kişi, belirtiler başladıktan itibaren cilt döküntüsü tamamen iyileşene ve iyileşmiş temiz ve sağlam cilt görünümü oluşana kadar başkalarına virüsü bulaştırabilir. Bazı hastalar belirtileri başlamadan 1 ile 4 gün önce M-Çiçeği'ni bulaştırabilir. Ancak hiç belirti göstermeyen kişilerin virüsü bulaştırdığına dair bir kanıt bulunmamaktadır.
M- Çiçeği cinsel yolla bulaşan bir hastalık mıdır?
M-Çiçeği cinsel yolla bulaşabilen bir hastalık olarak tanımlanabilir. Geçmişte M-Çiçeği salgınları enfekte hayvanlarla ve hayvan ürünleri ile doğrudan temas sonucu ortaya çıkmıştır, ancak kişiden kişiye bulaşma sınırlı olmuştur. Günümüzdeki salgında virüs esas olarak yakın temas yoluyla bulaşmaktadır. Cinsel ilişki olmaksızın M-Çiçeği olan biriyle yakın ve uzun süreli cilt temasında bulunmak da virüs bulaşmasına neden olabilir.
M-Çiçeği nasıl önlenebilir?
M-Çiçeği olduğundan şüphelenilen bir cilt döküntüsüne sahip kişilerle yakın cilt temasından kaçının.
M-Çiçeği hastasının kullanmış olduğu eşya ve malzemelerle temastan kaçının. Ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın veya alkol bazlı bir el antiseptiği kullanın. Özellikle yemek yemeden, yüzünüze dokunmadan önce ve tuvalti kullandıktan sonra el hijyeni sağlayın.
Kalabalık etkinliklere gitmek konusunda endişelenmeli miyim?
M-Çiçeği olan biriyle yakın temas veya cilt tmasında bulunduğunuzda bulaşma olabilir. İlk bulgular insanların yakın , devamlı cilt teması yaşadığı etkinliklrin M-Çiçeği vakalarına yol açtığını göstermektedir. Bir etkinliğe katılmayı planlıyorsanız, ne kadar yakın, kişisel, cilt teması yaşanacağını göz önünde bulundurmalısınız.
M-Çiçeği için hangi tedaviler mevcuttur?
M-Çiçeği için özel olarak geliştirilmiş bir tedavi yoktur. Ancak virüsler arasındaki genetik benzerlikler nedeniyle çiçek hastalığını tedavi etmek için kullanılan antiviral ilaçlar M-Çiçeği tedavisinde kullanılabilse de etkinliği tam olarak kanıtlanmış değildir.
Evcil hayvanıma M-Çiçeği bulaşabilir mi?
M-Çiçeği zoonotik bir hastalıktır, yani hayvanlar ve insanlar arasunda bulaşabilir. Ancak şuanda M-Çiçeği için evcil hayvanlar yüksek risk taşımamaktadır.