Tokat: Hanlar, Kervansaraylar ve Medreseler Şehri

Taşhan: Anadolu’nun En Büyük Şehir Hanlarından Biri Gaziosmanpaşa Bulvarı üzerinde yer alan Taşhan, 1626-1632 yılları arasında inşa edilmiştir. Açık avlulu, iki katlı planıyla dikkat çeken bu Osmanlı eseri, 76 iç ve 27 dış mekanıyla toplamda 103 bölüme sahiptir. Taşhan, büyüklüğü ve mimari özellikleriyle Anadolu’nun en büyük şehir hanlarından biridir.

Deveciler Hanı: Modern Otelciliğin İlk Adımları Takyeciler Camii’nin güneyinde yer alan Deveciler Hanı, XVI. yüzyıla tarihlenmektedir. Osmanlı şehir hanlarıyla benzerlik gösteren yapı, tek kişilik konaklama odalarıyla dönemin modern otel anlayışını yansıtan öncü bir örnek olarak kabul edilmektedir.

Bedesten ve Arasta: Tokat’ın Ticaret Merkezi Evliya Çelebi’nin övgüyle bahsettiği Bedesten, Sulu Sokak’ta yer almaktadır. 15. veya 16. yüzyılda yapıldığı düşünülen bu yapı, ince işçilikle örülmüş tonozları ve kubbeleriyle dikkat çeker. Bedestenin doğu ve batı tarafına eklenen arastalar, bölgenin ticaret merkezi kimliğini güçlendirmiştir.

Gök Medrese: Selçuklu’dan Günümüze Bir Miras XIII. yüzyılda Muineddin Pervane Süleyman tarafından yaptırılan Gök Medrese, taş, çini ve altın süslemeleriyle dikkat çeken bir Selçuklu eseridir. İki katlı ve iki eyvanlı yapısı, Anadolu Selçuklu mimarisinin en güzel örneklerinden biridir.

Yağıbasan Medreseleri: Anadolu’nun İlk Medreseleri Niksar ve Tokat’ta bulunan Yağıbasan Medreseleri, 12. yüzyılın ortalarında Danişmendliler tarafından inşa edilmiştir. Tokat Yağıbasan Medresesi’nin üç, Niksar’ın ise iki eyvanlı yapısı, döneminin mimari özelliklerini yansıtır.

Mahperi Hatun Kervansarayı: Selçuklu İhtişamı 1238 yılında I. Alaeddin Keykubat’ın eşi Mahperi Hatun tarafından yaptırılan bu kervansaray, 16 takviye kulesiyle sağlamlaştırılmıştır. Görkemli portalinden içeri girildiğinde avlu ve revaklar ziyaretçilerini karşılar.

Paşa Han: İvaz Paşa’nın Mirası Sulu Sokak’ın sonunda, 1752 yılında Mehmet Paşa tarafından yaptırılan Paşa Han, kesme taşlardan yapılmış gösterişli bir portal ve kapalı avluya sahiptir. Avludaki yapıların izleri günümüze ulaşmasa da, portal üzerindeki zincirlerle bağlanmış hayvan rölyefleri mimari detaylarıyla ilgi çekmektedir.

Sulu Han: Tarihi Aşevi Tokat şehir merkezindeki Sulu Sokak’ta, Bedesten’in yanında bulunan Sulu Han’ın yapılış tarihi tam olarak bilinmese de, 1930 yılına kadar cezaevi olarak kullanıldığı ve 1957 yılında restore edildiği bilinmektedir. İki katlı dikdörtgen planlı bu yapı, günümüzde belediye tarafından aşevi olarak kullanılmaktadır. Restorasyon sırasında orijinal özelliklerini kaybetse de, tarihi atmosferiyle dikkat çeker.

Hatuniye Camii ve Medresesi Tokat’ta bulunan Hatuniye Camii ve Medresesi, mimarisi ve tarihsel önemiyle dikkat çeken bir diğer yapı grubudur.