Son günlerde Borsa İstanbul’da (BIST 100) gözlenen %3'e varan düşüşler, çeşitli ekonomik ve siyasi etkenlerin bir araya gelmesiyle açıklanabilir. Bu düşüşte özellikle Türkiye'deki ekonomik gelişmeler ve ABD’deki seçim belirsizliği etkili olmuştur. İşte borsadaki düşüşün ana sebeplerini detaylı bir şekilde inceleyelim:
Borsa İstanbul (BIST) endekslerinde haftanın ilk işlem gününde belirgin bir düşüş gözlemleniyor. Özellikle BIST 100 endeksi %2,65 oranında bir kayıpla 8.649,48 seviyesine geriledi. Bu düşüş, diğer birçok sektör endeksinde de benzer oranlarda yaşanan negatif seyirlerle paralellik gösteriyor. Bankacılık sektörü endeksi (XBANK) %4,81 gibi yüksek bir düşüşle dikkat çekerken, diğer bazı sektörler de güçlü düşüşlere tanık oldu.
Ana Endekslerdeki Durum
- BIST 30 (XU030): %2,68 kayıpla 9.511,85 puan seviyesinde.
- BIST 50 (XU050): %2,80 düşüşle 7.631,70 puan seviyesine indi.
- BIST 100 (XU100): %2,65 düşerek 8.649,48 puana geriledi.
Sektör Bazında Öne Çıkanlar
-
Bankacılık Sektörü (XBANK): %4,81 oranındaki düşüş, sektörün bu dönemde yaşadığı zorlukları ve yatırımcıların banka hisselerine olan güveninde azalma olduğunu gösteriyor. Yüksek faiz oranları ve makroekonomik belirsizlikler, bankaların performansını olumsuz etkiliyor.
-
Gıda ve İçecek (XGIDA): Gıda endeksindeki %4,17 oranındaki düşüş, iç talepteki yavaşlama ve yüksek enflasyonun tüketici üzerindeki baskısını yansıtıyor. Enflasyon muhasebesine bağlı olarak bazı firmaların finansal tablolarında tutarsızlıklar ve beklenti altı sonuçlar görülmesi de etkili olabilir.
-
Sınai Sektörü (XUSIN): %2,39 oranındaki kayıp, sanayi sektörünün de yüksek enflasyon ve maliyet baskılarından olumsuz etkilendiğini gösteriyor. Özellikle üretim maliyetlerinin artışı ve iç piyasalardaki yavaşlama, bu sektördeki performansı aşağı çekiyor.
-
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (XGMYO): %1,92 oranındaki düşüş, gayrimenkul sektörünün durağan seyir izlediğini ve yatırımcıların bu alana olan ilgisinin zayıfladığını gösteriyor. Yüksek enflasyon ve faizlerin etkisiyle konut ve ticari gayrimenkul talebi azalmış olabilir.
-
Metal Ana Sanayi (XMANA): %2,73’lük bir kayıpla kapanan metal ana sanayi endeksi, küresel metal fiyatlarındaki dalgalanmalar ve ihracat pazarlarındaki yavaşlamadan etkilenmiş görünüyor.
Diğer Öne Çıkan Sektörler
- Sigorta (XSGRT) endeksi %1,46 düşerken, Tekstil (XTEKS) %2,37 oranında bir kayıp yaşadı.
- Taş ve Toprağa Dayalı Sanayi (XTAST): %1,46 kayıpla 11.630,05 puan seviyesine indi.
- Ulaştırma (XULAS): %2,20’lik düşüş ile ulaştırma sektörü de zayıf bir performans sergiledi.
Borsa Neden Düşüyor? - 4 Kasım 2024
1. Siyasi Belirsizlikler ve Piyasalara Yansıyan Etkiler
- Yerel ve Küresel Belirsizlikler: Türkiye'de ve dünya genelinde, siyasi gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkan belirsizlikler piyasaların güven algısını olumsuz etkilemektedir.
2. Enflasyon Verilerinin Beklentileri Aşması
- Yüksek Enflasyon ve Sıkı Para Politikaları: Türkiye’de son aylarda açıklanan enflasyon verileri, beklentilerin üzerinde gerçekleşmektedir. Enflasyonun artması, Merkez Bankası’nın faiz politikalarını daha sıkı tutma gerekliliğini doğurmakta ve bu durum da borçlanma maliyetlerini yükseltmektedir.
- Ekonomide Durağanlık Algısı: Sıkı para politikasının uzun vadede devam edeceği beklentisi, ekonominin bir durgunluk sürecine gireceği algısını pekiştirmektedir. Bu da hem şirketlerin büyüme potansiyelini sınırlamakta hem de yatırımcıların risk algısını artırmaktadır.
3. ABD’deki Seçim Belirsizliğinin Piyasalara Yansıması
- Seçim Belirsizliği ve Döviz Kurlarına Etkisi: ABD’de yaklaşan başkanlık seçimleri, yatırımcılar açısından küresel çapta bir risk unsuru oluşturmaktadır. Seçim sonucu belirsizliği nedeniyle yatırımcılar, altın ve faiz gibi yatırımlara yöneliyor.
- ABD Ekonomisindeki Durumun Yansıması: ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz kararları, seçim sonrasında da belirsizliğini korumakta ve bu durum, gelişmekte olan piyasalardan çıkışa sebep olmaktadır. Türkiye gibi gelişen piyasalarda yaşanan sermaye çıkışı, Borsa İstanbul’daki satış baskısını artırmaktadır.
4. İç Talepte Düşüş ve Enflasyon Muhasebesine Bağlı Tutarsız Finansallar
- İç Talepteki Zayıflama: Ekonomideki sıkı para politikası, tüketici kredilerine erişimi zorlaştırmakta ve bu da iç talepte daralmaya yol açmaktadır. İç talebin zayıflaması, perakende sektörü başta olmak üzere çeşitli sektörlerde kârların düşmesine ve bunun da endeks üzerinde olumsuz etkiler yaratmasına neden olmaktadır.
- Enflasyon Muhasebesine Bağlı Finansal Tutarsızlıklar: Şirketlerin enflasyon muhasebesine göre hazırladıkları mali tablolar, kimi zaman beklentileri karşılamamakta veya yatırımcılar açısından karmaşıklığa yol açmaktadır. Bu finansal tutarsızlıklar, yatırımcıların güvenini azaltmakta ve borsada satış baskısını artırmaktadır.
5. Borsa İstanbul’daki Likidite Azalması
- Yüksek Faiz Ortamının Yatırımcıya Etkisi: Mevcut yüksek faiz ortamı, yatırımcıların borsadaki hisse senetleri yerine daha güvenli olarak gördükleri mevduat hesaplarına yönelmesine neden olmaktadır. Faiz oranlarının yüksek olması, borsadaki likiditeyi düşürmekte ve satış baskısını artırmaktadır.
İstanbul Borsası normalde bu aylarda ciddi bir şekilde yükseliyordu. Faizlerin getirisi şuanda yüksek olması borsaya girişi sınırlandırıyor. Borsada hisse bazlı alımlar devam ediyor. Küçük yatırımcıların hisse alımlarını uzun vadeli düşünmeleri kendilerine kazandıracaktır.
BU YAZI BİR YATIRIM TAVSİYESİ DEĞİDİR
