2024 yılı Kurban Bayramı 16 Haziran pazar günü başlayıp 19 Haziran Çarşamba günü sona erecek. Bayrama doğru giderken İslam alemi Kurban alımı, kurban fiyatları, hangi hayvanların kurban edilebileceği, kurban alırken hayvanın hangi özelliklerine dikkat edilmesi gerektiği konularını merak ediyor. Peki hangi hayvanlar kurban edilebilir? Kurban alırken nelere dikkat etmeli?
Kurban, İslam dininde bir ibadet ve fedakarlık eylemidir. Kurban kesmek, Müslümanların Allah'a yakınlaşmak, sadaka vermek ve mütevazı olmak için yaptıkları bir ritüeldir. Bu ibadet, genellikle İslam'ın dini bayramı olan Kurban Bayramı'nda gerçekleştirilir.
Kurban Bayramı, İslam takvimine göre Zilhicce ayının onuncu gününden başlayarak dört gün sürer. Kurban, genellikle bir koyun, keçi, sığır veya deveden biri olarak seçilen hayvanın kesilmesini içerir.
Kurban edilen hayvanın etinin bir kısmı fakirlere, ihtiyaç sahiplerine ve komşulara dağıtılırken, bir kısmı da ailenin kendisi için saklanır. Kurban, müminlerin Allah'a olan bağlılığını ve fedakarlığını simgeler.
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Kurban Rehberine göre; kurban edilebilen hayvanlar Kurbanlık hayvan deve için beş; sığır ve manda için iki; koyun ve keçi için bir yaşını doldurması gerekir. Bunun yanında koyun semizlik ve gösteriş olarak bir yaşındakilerle aynı olursa altı ayını tamamladıktan sonra da kurban edilebilir. Şafi mezhebine göre ise keçi de iki yaşını doldurmalıdır.
HAYVANDA BU DURUMLAR VARSA KURBAN OLMAZ
Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, azaları tam ve besili olması, hem ibadet açısından, hem de sağlık bakımından önem arz eder. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memelerinin yarısı kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz.
KURBANIN SIHHATİNE ENGEL OLMAYAN DURUMLAR
Ancak, hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, topal, hafif hasta, bir kulağı delik veya yırtılmış olması, memelerinin bir kısmının olmaması, kurban edilmesi ne mani teşkil etmez. Şafii mezhebinde, hayvanın etini, yağını ve sakatatını kusurlu hale getirecek derecedeki ayıplar kurbanın sıhhatine engel teşkil etmektedir.
Genel olarak yukarıda sayılan kusurlardan birinin bulunması bir hayvanın kurban olmasına engel teşkil ettiği gibi, uyuz olan hayvanlar ile yem yemesini engelleyecek derecede dişlerinin bir kısmı dökülmüş olan hayvanların da kurban edilmesi caiz değildir.
SAĞLIKLI HAYVANLARI NASIL ANLARIZ?
Sağlıklı hayvanların belirgin özellikleri vardır; Besili sığırlarda gövde her yönden dolgun görünümde, butlar yuvarlak, omuzlar geniş, vücut çıkıntıları belirsiz, deri yumuşak ve elastiki, bakışları canlı kıllar ince ve parlaktır. Ayrıca, göz, burun, ağız, meme ve arkasında anormal akıntılar, bacak ve ayaklarında topallık, deri ve memelerinde hastalık belirtisi şişkinlik, renk değişimi ve yara bulunmaz.
Hayvan varlığının devamı açısından öncelikle erkek hayvanlar kurban olarak tercih edilmelidir. Çeşitli bölgelerden getirilen kurbanlık hayvanların küpeli olması, büyükbaş hay vanların pasaportu, küçükbaş hayvanların
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü / Kurban Rehberi 5 nakil belgesi ve/ veya Veteriner Sağlık Raporu aranmalıdır. Bu belgeler hayvanların getirildiği kaynağın ve hayvanların sağlığının güvencesi niteliğindedir.
KURBANLIKLARIN YAŞLARI VE YAŞ TAYİNİ
Kurban olabilmesi için sığır ve mandalar iki yaşını (24 ayını), deve beş yaşını, keçi ve koyun bir yaşını bitirmiş olmalıdır. Ancak, koyunlarda altı aylıktan sonrakilerin bir yaşını dolduranlar kadar gelişmiş ve cüsseli olması yeterli kabul edilmiştir.
Hayvanların yaşlarının tayini için çiftlik kayıtları, diş gelişimi, boynuzlardaki değişiklikler ve erişkin özellikleri dikkate alınır. Düzgün tutulmuş çiftlik kayıtları kesin sonucu verir. Kayıtlar yok ise, en iyi yaş tespiti diş gelişimine bakarak tayin edilir.