Cumhuriyet tarihinde Erzincan'da ikinci büyük deprem, bundan tam 32 yıl önce 13 Mart 1992'de saat 19:19'da meydana gelmişti. Richter ölçeğine göre 6.8 büyüklüğünde olan deprem Türkiye'nin büyük bir bölümünde hissedilmişti.
Erzincan depreminin blançosu
653 kişi öldü, 8 bin 57 bina hasar gördü veya yıkıldı. Bu deprem 1939 Erzincan Depremi'nin merkez üssü yakınında oldu. Kuzey Anadolu Fayı üzerinde bulunan Erzincan, bu depremle beraber tarihindeki altıncı büyük depremi yaşadı.
Kuzey Anadolu Fayının doğu ucunda yaşandı
Deprem, Türkiye'deki iki önemli fay hattından biri olan Kuzey Anadolu Fayı'nın doğu ucunda meydana geldi. Bu fayın 360 kilometrelik bir kısmı 1939 Erzincan Depremi'nde kırıldı. 1987 yılında yapılan bilimsel çalışmalara göre bu fay hattının kırılmayan kısmı için yıkıcı bir deprem bekleniyordu. 1983 yılında da bu bölgede 4,8 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmişti.
Depremin şiddetini arttıran faktörler
13 Mart 1992 tarihinde depremin büyüklüğü 6,8 olmasına karşın şiddeti 8 olarak ölçüldü. Ana depremin ardından 15 saniye sonra ikinci ve 28 saniye sonra üçüncü sarsıntılar meydana geldi. Zeminin alüvyal yapıda olması, yeraltı su seviyesinin yüksek olması, bina yapımı için uygun zemin çalışmalarının yapılmaması ve fay hattındaki kırılmanın ardışık 3 sarsıntıyla yaşanması depremin şiddetini artırdı.
Erzincan depreminin etkileri
Deprem Erzincan'da can kaybına ve maddi hasara, Erzurum ve Bingöl'de ise maddi hasara sebep oldu. Kamu binalarının da hasar görmesi yardım çalışmalarını yavaşlattı. Yapıların birçoğunun 1939 Erzincan Depremi sonrası 1940'ta çıkarılan deprem yönetmeliğine uygun yapılmadığı anlaşıldı. Türkiye'de felaketzedeler için birçok yardım kampanyası düzenlendi.
Tokat diri fay hattı üzerinde
Tokat Kuzey Anadolu fay hattı üzerinde deprem riskli iller arasında öne çıkıyor. Son olarak 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli 11 ilde yıkıma ve ağır can kayıplarına yol açan saat 04.17'de 7,7 büyüklüğündeki depremin ardından saat 13.24'te 7,6 büyüklüğünde ikinci deprem gerçekleşmişti. 6 Şubat depremleri Tokat'ta da büyük ölçüde hissedilen depremler oldu. Depremlerin ardından Tokat'ta kentsel dönüşüm gündemi öne çıktı.
